Satılan bazı gıda ürünleri genellikle etikette "glütensiz" yazıyor. Ancak, glutenin ne olduğunu biliyor musunuz? Ve neden özellikle "glütensiz" olarak etiketlenmiş yiyecekler olmalı?
glüten nedir?
Gluten, un ve diğer bazı buğday türlerinde bulunan bir proteindir. "Glutensiz" olarak etiketlenen yiyecekler, özellikle glüten intoleransı olan kişiler içindir. Gluten intoleransı olan kişiler, gluten vücut tarafından sindirildiğinde anormal bir bağışıklık tepkisi üretecektir.
Glüten intoleransı olan kişilerin en sık yaşadığı şey, glüten yemeye bağlı olarak sindirim sisteminde olumsuz bir reaksiyon olan çölyak hastalığıdır. Çölyak hastalarının glüten tüketirken karşılaşacakları semptomlardan bazıları ishal, mide krampları, şişkinlik, gaz, kabızlık ve anemidir.
Araştırmacılar ayrıca başka bir glüten intoleransı, yani çölyak dışı glüten duyarlılığı keşfettiler. Genellikle, bunu yaşayan insanlar, diyare, yorgunluk ve eklem ağrısı gibi çölyak hastalığına benzer semptomlar yaşarlar. Ancak gluten tükettikten sonra bağırsak rahatsızlıkları yaşamadılar. Bu semptomlar zayıf sindirim nedeniyle ortaya çıkabilir.
Glutensiz nedir?
Glütensiz veya glütensiz diyet, yalnızca glüten proteini içermeyen yiyecekleri yediğiniz bir diyettir. Glutensiz diyet, çölyak hastalığını tedavi etmeyi amaçlar ve çölyaksız gluten duyarlılığı olan kişiler için faydalıdır.
Glutensiz diyete nasıl başlanır?
Özellikle çölyak hastalığı veya çölyak dışı glüten duyarlılığı olanlarınız için, glütensiz yaşamak için bazı ipuçları.
1. Hangi yiyeceklerin glüten içerdiğini öğrenin
Glutensiz bir hayata başlamadan önce hangi besinlerin gluten içerdiğini bilmelisiniz. Ayrıca, yediğiniz gıdanın işlenmiş veya glüten içeren tahıllar, katkı maddeleri veya koruyucu maddelerle karıştırılmadığından emin olmanız gerekir.
Ekmek, erişte, makarna, kek, kraker, bisküvi ve buğday unu kullanan her türlü gıda glüten içeren ve her gün sıklıkla karşılaştığınız yiyeceklerdir. Bu alkollü içecek buğdaydan yapıldığı için biradan da kaçınılmalıdır (glutensiz versiyonu hariç).
2. Glutensiz alternatifler seçin
Doğal olarak glütensiz olan bazı yiyecekler, doğal (işlenmemiş) kuruyemişler, taze yumurtalar, taze et, sebzeler ve meyveler ve çoğu süt ürünleridir.
Glütensiz olan bazı tahıllar ve nişastalar arasında ıspanak, karabuğday, mısır ve mısır unu, glütensiz unlar (pirinç, soya fasulyesi, mısır, patates, fasulye), darı, pirinç, sorgum, soya fasulyesi ve tapyoka bulunur.
Benzer şekilde, kek, hamur işleri, ekmek, erişte veya makarna yemeye devam etmek istiyorsanız, buğday ununu mısır nişastası, pirinç unu veya tapyoka unu ile değiştirebilirsiniz.
3. Gıda etiketlerine dikkat edin
Ne yazık ki, bir gıdanın glüten içerip içermediğini anında söylemenin bir yolu yoktur. Bu nedenle, emin olmanın tek yolu, satın aldığınız gıdaların üzerindeki etiketleri okumaktır.
Şüpheniz varsa, gittiğinizde süpermarket, doğal olarak glütensiz olan meyve ve sebze bölümüne gidebilirsiniz. Çünkü genellikle soğutulmuş hazır yemekler, atıştırmalıklar ve tahıllar glüten içerir. Ancak günümüzde pek çok süpermarkette sağlıklı gıda bölümünde yer alan ekmek, bisküvi, tahıl gevrekleri ve dondurulmuş işlenmiş gıdalar gibi glütensiz ürünler bulunmaktadır. Veya süpermarket personelinden glütensiz yiyecekler satıp satmadıklarını sorabilirsiniz.
4. Restoran personelinden glütensiz yemekler istemekten korkmayın
Bir restoranda yemek yiyorsanız, restoran personeline sipariş edeceğiniz yemeğin glüten içerip içermediğini veya glütensiz olup olmadığını sormanız gerekir. Alternatif olarak, glütensiz yiyeceklerin bir listesini talep edebilir veya sipariş ettiğiniz yiyeceklerde bulunan glüteni çıkarmak için özel olarak sipariş verebilirsiniz.
Çoğu restoran şefi, glütensiz yemek taleplerini kabul etmeye alışkındır, bu nedenle, glüten içermeyen malzemelerle karışmayan glütensiz yemekler için ayrı pişirme kapları kullanmak da dahil olmak üzere ne yapacaklarını bilirler.
