Filaryaz veya (fil hastalığı) bacakların, kolların ve cinsel organların genişlemesine neden olur. Bu nedenle bu hastalık fil hastalığı olarak da bilinir. Endonezya'da, Endonezya Sağlık Bakanlığı tarafından üzerinde çalışılan 2014 yılında Infodatin'e göre 34 ilde 14.000'den fazla vaka olmak üzere oldukça fazla fil hastalığı hastası var. Şimdiye kadar hükümet, çeşitli bölgelerde kontrol ve önleme tedbirlerini sürdürüyor. Peki, fil hastalığına neyin sebep olduğunu biliyor musunuz?
Aslında, fil hastalığına ne sebep olur?
Filariasis, lenfatik sisteme zarar veren bir hastalıktır. Çoğu hastalığın başlangıcında asemptomatiktir. Ancak durum kronik bir aşamaya ulaştığında lenfödem (doku şişmesi) oluşabilir. Bu semptomlara cildin kalınlaşması ve hidrosel (skrotum veya testislerin şişmesi) eşlik eder.
Zamanla, bu semptomlar kalıcı sakatlığa yol açabilecek hasara neden olacaktır. Hastalar sadece fiziksel engelleri değil, normal aktivitelerini yerine getirememelerinden dolayı ruhsal, sosyal ve maddi sorunlar da yaşayabilmektedirler.
Filariazisin nedeni, Filariodidea ailesinden nematodların (yuvarlak solucanlar) sınıflandırmasında yer alan paraziter bir enfeksiyondur. DSÖ, filaryazise neden olabilecek 3 tip filaryal solucan olduğundan bahseder, tartışma aşağıdadır.
Brugia malayı ve Brugia timori
İnsan vücudunu ısırırken, enfekte sivrisinek üçüncü aşama filaryal larvaları insan derisine sokar. Larva, 43 ila 55 mm uzunluğunda ve 130 ila 170 m genişliğinde dişi solucanlara ve 13 ila 23 mm uzunluğunda ve 70 ila 80 m genişliğinde erkek solucanlara dönüşecektir.
Bu solucanlar daha sonra 177 ila 230 m uzunluğunda ve 5 ila 7 m genişliğinde mikrofilarya (olgunlaşmamış solucan larvaları) üretir. Mikrofilarya lenflere gidebilir ve kan dolaşımına girebilir. Ardından, filaryazise neden olabilecek bir enfeksiyon olacaktır.
wuchereria bancrofti
Solucanın vücuda girme süreci Brugia malayı solucanı ile aynıdır. Bununla birlikte, bu solucanlar, 80 ila 100 mm uzunluğunda ve 0.24 ila 0.30 mm çapında dişi solucanlara dönüşen larvalar üretirken, erkek solucanlar yaklaşık 40 mm'ye 1 mm'dir.
Bu solucanlar, lenf kanallarına hareket edebilen ve kanla taşınabilen ve filariye neden olan mikrosilarya üretirler.
Fil hastalığı nasıl yayılır?
Fil hastalığının ana nedeni solucanlardır. Ancak sivrisinekler aracılığıyla bulaşır ve yayılır. Bu şekilde, lenf damarlarına yerleşen tüm solucanlar, vücudun bağışıklık sistemi olarak ana rolü oynayan sistemi olan lenfatik sistemin normal işlevine müdahale edecektir.
Vücuda giren solucanlar yaklaşık 6 ila 8 yıl yaşayabilir. Solucan, yaşamı boyunca kanda dolaşan milyonlarca mikrosilarya üretecektir. Bir sivrisinek, enfekte bir kişinin kanını emdiğinde, mikrofilarya sivrisineğin vücuduna aktarılır.
Bu enfekte sivrisinekler, ısırıkları yoluyla enfeksiyonu insanlara yayabilen filaryaz vektörleri olarak bilinir. Bu enfekte sivrisinek bir kişinin derisini ısırdığında, parazit larvaları deride birikir ve vücuda girer. Larvalar lenf sistemine hareket edecek, çoğalacak ve hastalığa neden olacaktır. İletim döngüsü bu şekilde devam edecek.
Yukarıdaki solucan türlerinin tümü Endonezya'da bulunur, ancak vakaların %70'ine solucanlar neden olur. Brugia malayca. Şu anda, Anopheles, Culex, Mansonia ve Armigeres gibi filiz hastalığına (vektör filaryaz) neden olan virüsün taşıyıcıları ve yayıcıları olarak hareket eden 23 tür sivrisinek tespit edilmiştir.
Bununla birlikte, en yaygın filaryaz vektörü sivrisinektir. Anoplehes farauti ve Anopheles punctualatus. Anopheles cinsinin sivrisinekleri de sıtmanın vektörleridir.
Fil hastalığının yayılmasını önlemenin bir yolu var mı?
Fil hastalığına neden olan parazit enfeksiyonunun bulaşmasını önlemenin tek yolu sivrisinek ısırıklarından kaçınmaktır. Bu hastalığın tohumlarını taşıyan sivrisinekler genellikle alacakaranlıkta gece yarısına kadar dolaşırlar.
Aslında yöntem, sıradan sivrisinek ısırıklarından kaçınmaktan çok farklı değil. Sineklik kullanabilir, klimayı açabilir, uzun pijama kullanabilir, böcek kovucuyu açabilirsiniz.
