Sindirim sisteminiz tek başına çalışmaz, çeşitli enzimler ve hormonlar tarafından desteklenir. Bunlardan bazıları, sizi aç hissettirmek ve belirli yiyecekleri sevmek de dahil olmak üzere sindirim sürecinde doğrudan bir rol oynar.
Birçok hormondan hangisi sindirim sisteminizi en çok etkiler?
Sindirim hormonlarına genel bakış
Hormonlar, endokrin hücreler adı verilen özel hücreler tarafından üretilen kimyasal maddelerdir. Hormon üretildikten sonra kan dolaşımına girer ve ihtiyacı olan hücrelere iletilir. Bu hücreler daha sonra reseptörler kullanarak hormonu yakalar.
Hücrelere ulaştığında, her bir hormon türü farklı şekillerde çalışacaktır. Yeni proteinler oluşturan, sindirim enzimlerini aktive eden veya maddelerin hücre içine ve dışına hareketini kolaylaştıran hormonlar vardır.
Sindirim hormonları, mide ve ince bağırsağın astarındaki epitel hücreleri tarafından üretilir. Hormon daha sonra kan dolaşımına girer ve karaciğer, pankreas ve sindirim sisteminin diğer bölümleri dahil olmak üzere sindirim sistemine dolaşır.
Sindirim hormonları işlevini yerine getirirken sindirim sinir sistemi ile birlikte çalışır. Her ikisi de iştah kontrolünü, yiyeceklerin sindirimini, enerji dengesini, kan şekeri seviyelerini ve diğerlerini düzenler.
Sindirim süreci devam ederken bağırsaktaki sinir sistemi beyne sinyal göndermeye devam edecektir. Bu sinyaller, sindirim durumunuz ve yediğiniz yemeğin miktarı ve kalitesi hakkında bilgi içerir.
Sindirimi etkileyen hormonlar
Sindirim sistemi ile ilişkili birçok hormon vardır. Bazı hormon türleri doğrudan sindirim sürecine etki eder, ancak dolaylı bir rol oynayan diğer organ sistemlerinden gelen hormonlar da vardır.
İşte en yaygın hormonlar.
1. Girelin
Ghrelin, midenin yanı sıra bağırsaklar, pankreas ve beyin tarafından az miktarda üretilen bir hormondur. İşlevleri değişiklik gösterir, ancak ghrelin en çok 'açlık hormonu' olarak bilinir çünkü iştahı uyarır ve gıda alımını artırır.
Ghrelin üretiminin çoğu gıda alımından etkilenir. Oruç tuttuğunuzda veya birkaç saat boyunca yemek yemediğinizde kandaki miktar artar. Daha sonra mide yemekle dolmaya başladığında miktar azalacaktır.
Açlığınızı bastırmakta zorlanıyorsanız, ghrelin beyniniz olabilir. Kişi diyet yaptığında ghrelin miktarı artar. Belki de birçok insanın gıda alımını azaltarak bir diyete uymayı zor bulmasının nedeni de budur.
Yağdan daha fazla lif ve protein yiyerek ghrelin düşüşünü hızlandırabilirsiniz. Bunun nedeni, ghrelin aslında yağ depolamayı arttırdığı için kilo artışına neden olur.
2. Gastrin
Gastrin, midenin astarında ve ince bağırsağın üst kısmında bulunan G hücreleri tarafından üretilen bir sindirim hormonudur. Bu hormon, proteini parçalamak ve yiyeceklerdeki mikropları öldürmek için kullanılacak olan mide asidinin salınımını uyarır.
Ek olarak, gastrin ayrıca pankreas enzimlerinin salınımını, safra kesesinin boşalmasını, bağırsak kas hareketini ve mide zarının oluşumunu uyarır. Pankreastan gelen safra ve sindirim enzimleri daha sonra sindirim sürecinde kullanılacaktır.
Gastrin üretimi, beyin yiyeceğin varlığını algıladığında başlar. Yiyecekleri öğütürken esneyen mide kasları da gastrin salınımını tetikler. Bu hormonun miktarı ancak mide boşaldığında azalır ve pH çok asidik hale gelir.
3. Kolesistokinin
Kolesistokinin (CCK), duodenumdaki I hücreleri tarafından üretilen bir sindirim hormonudur. Bu hormon mide boşalmasını yavaşlatabilir, safra salınımını tetikleyebilir ve yemek yerken kısa bir tokluk hissi sağlayabilir.
CCK hormonu ayrıca sindirim sürecinde pankreas sularının ve enzimlerin salınımını uyarır. Bu çok önemlidir, çünkü yiyeceklerdeki karbonhidratları, proteinleri ve yağları sindirmek için pankreas enzimlerine ihtiyaç vardır.
Bu hormon, yağ ve protein mideye girdiğinde üretilmeye başlar. Yemekten yaklaşık 15 dakika sonra kan CCK seviyeleri artacak ve sadece üç saat sonra düşecektir. Somatostatin ve safra hormonlarının varlığında üretimi azalır.
4. Sekretin
Sekretin, duodenumun astarındaki S hücreleri tarafından üretilir. Bu hormon, pankreastan su ve bikarbonat bileşiklerinin salınmasını uyarma işlevi görür. Ek olarak, sekretinin mide boşalmasını yavaşlattığı da bilinmektedir.
Mide asidi miktarı arttığında mide pH'ı çok düşük olduğunda sekretin üretimi başlar. Bu arada, bikarbonat alkali bir maddedir. Sekretin, bikarbonat üretimini uyararak mide asidini nötralize edebilir.
5. pankreas peptidi YY (YYY)
Pankreas peptidi YY veya peptit YY (PYY), ince bağırsağın L hücreleri tarafından, tam olarak ileum (emilim bağırsağı) adı verilen ince bağırsağın sonunda üretilen bir sindirim hormonudur.
Yemek yemeyi bitirdiğinizde, ince bağırsak PYY üretmeye başlayacaktır. Bu hormon daha sonra kan dolaşımına girer ve beyindeki sinir reseptörlerine bağlanır. Bu, iştahınızın azalmasına neden olur, böylece kendinizi tok hissedersiniz.
6. Somatostatin
Somatostatin, ince bağırsak D hücreleri tarafından üretilen bir peptit hormonudur. Bu hormon, mide asidi ve ghrelin ve gastrin dahil olmak üzere diğer sindirim hormonlarının salınımını engelleme işlevi görür.
Hormon somatostatin ayrıca safra kesesi ve bağırsakların hareketini yavaşlatır ve pankreastan lipaz hormonunun salınmasını engeller. Bu hormon, yemek yerken, özellikle yağ ince bağırsağa girmeye başladığında üretilir.
7. Serotonin
Mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin, dengeyi sağlamada rol oynar. mod, neşe ve mutluluk. Bu hormon beynin anıları saklama yeteneğini artırabilir ve uyku ve iştahı düzenlemeye yardımcı olabilir.
Son zamanlarda, tarafından bir çalışma Hücre Serotoninin sindirim sağlığını korumadaki yeteneğini bir kez daha kanıtladı. Serotoninin bağırsaktaki çeşitli bakterilerin bulaşıcı hastalıklara neden olma yeteneğini azaltabileceği gösterilmiştir.
Gen testlerinden, serotoninin bakteriler tarafından hastalığa neden olmak için kullanılan bir grup genin ifadesini (reaksiyon sürecini) azaltmayı başardığı görülüyor.
İnsanlarda etkisini test etmek için ek deneyler yapıldı. İnsan hücrelerini kullandıktan sonra, sonuçlar ayrıca serotonine maruz kalan bakterilerin artık bulaşıcı lezyonlar üretemediğini de gösterdi.
Bağırsaklar her gün 20'den fazla sindirim hormonu üretir. Hepsi sadece yemek yeme isteği uyandırmak için değil, aynı zamanda vücudun ihtiyaç duyduğu besinleri alabilmesi için sindirim sürecini yürütmek için birbirleriyle çalışır.
